تسمه یک نوار پلاستیکی یا لاستیکی بوده که برای انتقال حرکت و ایجاد پیوند بین دو یا چند شفت و محور استفاده میشود. در این انتقال حرکت، جهت حرکت پولی ها میتواند یکسان باشد و یا با ضربدری بستن تسمه میتوان جهت حرکت را تغییر داد.
انواع تسمه
تسمه تخت ( Flat belts )
از جمله قدیمی ترین تسمه های انتقال حرکت و توان، تسمه های تخت می باشند. این تسمه ها در فرایند مونتاژ، نیاز به اعمال کشش زیادی داشته که منجر به اعمال بارهای بسیار قوی می گردد. همچنین به دلیل صاف بودن سطوح، امکان سرخوردن آن روی پولیهای ساده وجود دارد.
تسمه گرد (round belts)
این دسته محصولات شامل تسمههایی با سطح مقطع دایرهای شکل هستند. این نوع از تسمه برای اجرا در پولیهایی با شیارهای v شکل با زاویه ۶۰ درجه طراحی شدهاند. تسمههای گرد فقط در موقعیتهایی که گشتاور نسبتاً پایین است استفاده می گردد. این گروه از تسمه ها، در طولها و اندازههای مختلف تولید میشوند.
تسمه v شکل (ذوزنقهای) (v-belts)
این تسمه که هم به عنوان تسمه v و هم به عنوان طناب گوه شناخته میشود، دارای سطح مقطع ذوزنقهای شکل می باشد. این گروه از تسمه ها، معایبی از جمله لغزش و هم ترازی در تسمه های تخت را حل می کنند. تسمههای v شکل بهترین ترکیب از کشش، سرعت حرکت، بار اعمالی به یاتاقانها و عمر طولانی را فراهم میکنند. این تسمهها به خاطر ضخامت بیشترشان نسبت به تسمههای تخت ، نیاز به پولیهای بزرگتری دارند و دارای طولهای قابل تنظیم با قابلیت جداسازی قطعات و متعلقات در هنگام لزوم می باشد.
برای بدست آوردن قدرت بالای مورد نیاز، ۲ یا چند تسمه ذوزنقهای را در آرایشی به نام multi-v در کنار یکدیگر به هم متصل میکنند که در پولیهای چند شیار، قابل اجرا میباشند.
تسمه چند شیار (multi-groove belts)
این تسمه معمولاً از ۵ یا ۶ تسمه V شکل در کنار یکدیگر ساخته میشود. به همین خاطر برای همان سطح دیسک، تسمه نازکتری نسبت به ذوزنقهای به ما می دهد که باعث انعطاف پذیری بیشتر تسمه میشود. این افزایش بهرهوری در عمل، به دلیل کاهش اثرات حرارت بر روی تسمه است. این امر موجب کاهش دمای کارکرد و افزایش طول عمر تسمه در حین بهره برداری می گردد.
تسمه آجدار (ribbed belt)
تسمه آجدار، تسمۀ انتقال قدرتی است که شامل شیارهای طولانی میباشد. این تسمه، ترکیبی از تسمه مسطح و تسمه v شکل است. این تسمه در کمپرسور، دوچرخۀ تناسب اندام، ماشینآلات کشاورزی، میکسر مواد غذایی، ماشین لباسشویی، ماشین چمنزنی و … استفاد میشود.
تسمه تایمینگ (timing belts)
این تسمه با نامهای دیگری از جمله ” تسمه دندانهدار”، ” تسمه همزمان” و ” تسمه تایم” نیز شناخته میشود. این تسمه دارای دندانه هایی با پروفیل (شکل) مشخص و دقیق بوده که آنرا با پولی دندانهدار (پولی تایمینگ) مناسب تطبیق میدهند تا هنگامی که به درستی رگلاژ گردید، بعد از آن هیچ لغزشی نداشته باشد و در سرعت ثابت عمل کند. این تسمه اغلب برای انتقال حرکت مستقیم با رعایت زمان بندی دقیق استفاده می گردد.