قلاویز چیست؟
قلاویز ابزاری برای ایجاد رزوه داخلی می باشد. قلاویز ها را معمولاً از جنس فولاد تندبر HSS یا فولاد کربنی می سازند. این ابزار از ۴ ردیف دندانه تشکیل شده که عمل براده برداری را انجام می دهند. بین این ردیف ها شیاری برای خروج براده و تغذیه آب و صابون حین رزوه زنی در نظر گرفته شده است. انتهای قلاویز را به منظور قرار گیری در دسته قلاویز، بصورت چهار پهلو می سازند. قلاویز ها هم بصورت متریک و هم اینچی و راستگرد و چپگرد تولید می شوند.
بطور کلی قلاویز ها دو نوع اند. دستی و ماشینی
قلاویز دستی
قلاویز های دستی در سری های سه تایی ارائه می شوند که شامل قلاویز پیش رو، میان رو و پس رو است. برای رزوه دار کردن سوراخ های کور از هر سه قلاویز این مجموعه استفاده می شود و برای سوراخهای راه به در دو قلاویز پیش رو و میان رو کافی هستند.
قلاویز ماشینی
قلاویزهای ماشینی دارای سری دوتایی و یا تکی است. این قلاویز ها به ماشین تراش یا دریل بسته می شوند.
راهنمای انتخاب دریل مناسب برای کاربرد های صنعتی
روش قلاویز کاری دستی
یکی از روش های رایج اتصال موقت، استفاده از پیچ ها می باشد. به این منظور برای رزوه دار کردن یکی از قطعات مراحل زیر را انجام می دهیم.
- ابتدا سوراخ اولیه را برای ورود قلاویز در قطعه ایجاد می کنیم. قلاویز ها طبق استاندار پیچ مورد استفاده نام گذاری می شوند. مثلاً قلاویز M8 برای پیچ متریک M8 استفاده می گردد.
قطر مته مورد استفاده برای ایجاد سوراخ اولیه طبق رابطه زیر محاسبه می شود:
گام پیچش – قطر قلاویز = قطر مته
به عنوان مثال برای استفاده از قلاویز M8
۶٫۸ = ۱٫۲۵ – ۸ = قطر متر
برای راحتی کار می توانید قطر مته مورد نظر را از جدول زیر استخراج کنید.
- قلاویز پیش رو را از انتها که معمولاً بصورت چهار گوش است در دسته قلاویز جا زده.
- قطعه مورد نظر را داخل گیره، محکم ببندید.
- قلاویز را بصورت عمودی وارد سوراخ کرده و به آرامی بچرخانید.
- برای خروج براده قلاویز را پس از هر دور چرخش، ۱/۴ دور در جهت عکس می چرخانیم.
- در حین کار برای تسهیل عمل براده برداری آب و صابون روی سوراخ اعمال کنید.
- این مراحل را تا خروج قلاویز از سوراخ ادامه دهید.
مراحل بالا را به ترتیب برای قلاویز های میان رو و پسرو تکرار کنید.
